درک ریسک گردشگران از مقصد قبل، حین و بعد سفر
مطالعات موجود درزمینه شناسایی ادراک ریسک گردشگران را می‌توان به دسته‌های زیر تقسیم کرد. دسته اول ادراکات خطر مرتبط با سفر به یک مقصد خاص و کارهای مرتبط با انواع و درجات خطرات درک شده را قبل، حین یا بعد از سفر شناسایی کرده‌اند. نتایج فنگ وسان[1] (2022)، نشان می‌دهد که تفاوت معناداری در درک ریسک گردشگران از مقصد قبل و بعد از سفر وجود دارد. به‌طور خاص، اهمیت درک شده توسط گردشگران از خطرات بهداشتی و ایمنی پس از سفر به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافت، درحالی‌که اهمیت درک شده از خطرات مرتبط با جاذبه‌ها و مناظر روند نزولی را نشان داد. علاوه بر این، هزینه‌ها و آب‌وهوا به‌شدت به‌عنوان خطرات قبل و بعد از سفر درک می‌شوند، درحالی‌که خطرات مرتبط با آداب‌ورسوم سنتی، ارتباطات، باز بودن و انتخاب آژانس مسافرتی هم قبل و هم بعد از سفر نسبتاً ضعیف درک می‌شوند؛ بنابراین، برای جذب گردشگران بیشتر و افزایش تجربه سفر آن‌ها، درک ریسک گردشگران ضروری است. بخش‌های مدیریت گردشگری محلی باید مدیریت ریسک مقصد خود را تنظیم کنند و ارتباطات مؤثری را برای راهنمایی گردشگران برای شکل‌گیری درک دقیق ریسک انجام دهند.
گردشگران هم هدف خدمات و هم منبع صنعت گردشگری در مقصد هستند، بنابراین می‌توان آن‌ها را همیشه یکی از شاخه‌های موردمطالعه برای مطالعه و مدیران صنعت تشخیص داد. فوکس و رایشل[2] (2006) گردشگران بین‌المللی خطرات کلی را در 5 دسته خاص (ریسک فیزیکی، دسته‌بندی مالی، عملکرد، ریسک اجتماعی-روانی و ریسک زمانی) قبل از سفر به اسرائیل بررسی کردند. آدام[3] (2015) ادراک حمل‌کنندگان کوله‌پشتی‌ها را از شش خطر خاص (ریسک محیطی، ریسک سیاسی، ریسک مالی، ریسک اجتماعی-روانی، ریسک و ریسک انتظار) پس از سفر به غنا بررسی کرد. وانگ و همکاران[4] (2019) ادراک گردشگران از خطر ایمنی در طول سفر ماجراجویی در چین را موردمطالعه قرارداد. برخی از کارها بیشتر عوامل خطر ادراک شناسایی‌شده را خلاصه و دسته‌بندی کردند تا پیشنهاد‌های مدیریت گردشگری دقیق‌تری ارائه دهند. به‌عنوان‌مثال، سیمپسون و سیگواو[5] (2008) خطرات قبل از سفر را می‌توانند شناسایی کنند و آن‌ها را به دودسته اصلی تقسیم کنند: خطرات قابل‌کنترل و غیرقابل‌کنترل. در این میان، مخاطرات قابل‌کنترل، شامل کیفیت خدمات، خدمات درمانی و رفتار دوستانه محلی و خطرات غیرقابل‌کنترل شامل سلامت، ترس‌های روانی عمومی و نگرانی‌های اقتصادی است.
ادراک گردشگران از یک رویداد مخاطره‌آمیز خاص
دسته دوم، ادراک گردشگران را از یک رویداد مخاطره‌آمیز خاص به تصویر می‌کشد. رویدادهای اصلی موردبحث شامل حملات تروریستی، بلایای طبیعی و خطرات زیست‌محیطی است. به‌عنوان‌مثال، ولف و لارسن[1] (2014) درک گردشگران از خطرات مواجهه با حملات تروریستی را هنگامی‌که به مقاصدی که در آن حملات تروریستی رخ‌داده است، بررسی کردند. ریچاردچینووات و همکاران. (2018)[2] ادراک گردشگران از خطر بلایای طبیعی را در مناطقی باسابقه سونامی به تصویر کشید و ثابت کرد که بین شدت درک شده از خطر بلایای طبیعی و فراوانی وقوع آن همبستگی مثبت معناداری وجود دارد. بکن و همکاران[3] (2017) و لیانگ و زو[4] (2021) درک خطر آلودگی هوا توسط گردشگران بین‌المللی بالقوه و گردشگران داخلی به چین را بررسی کردند. یافته‌ها نشان می‌دهد که هر دو نوع گردشگر دارای ادراک بسیار منفی از کیفیت هوا در مقصد هستند که تأثیر منفی قابل‌توجهی بر تصویر مقصد و همچنین قصد بازدید مجدد دارد.
درک ریسک گردشگران در رویدادهای خاص متمرکز
در زمینه رویدادهای فاجعه‌بار مکرر، آگاهی روزافزونی وجود دارد که حضور در رویدادهای پرمخاطره می‌تواند یک رفتار پرخطر باشد، مانند حملات تروریستی که در طول ماراتن بوستون در آوریل 2013 و در ورزشگاه دو فرانس در پاریس در نوامبر 2015 رخ داد؛ بنابراین، دسته سوم بر درک ریسک گردشگران در رویدادهای خاص متمرکز است. به‌عنوان‌مثال، بارکر و همکاران[1] (2003) درک گردشگران از جرم و خطرات امنیتی را در آمریکا در سال 2000 در اوکلند، نیوزلند بررسی کرد. شرودر و همکاران[2] (2013) و والترز و همکاران[3]. (2017) درک ریسک گردشگران را به ترتیب در طول بازی‌های المپیک تابستانی 2012 و 2016 موردمطالعه قرارداد. علاوه بر این، با ظهور عصر اطلاعات، درک ریسک گردشگران در زمینه تجارت الکترونیک نیز توجه محققان را به خود جلب کرده است. پارک و توسیادیا[4] (2017) ادراک ریسک گردشگران را هنگام استفاده از تلفن‌های هوشمند برای رزرو محصولات مسافرتی موردمطالعه قراردادند و 7 دسته خطر اصلی درک شده، ازجمله ریسک زمانی، ریسک مالی، ریسک عملکرد، ریسک حریم خصوصی/امنیتی، ریسک روانی، ریسک فیزیکی و ریسک تجهیزات را شناسایی کردند. در سال‌هایی، به دلیل تأثیر همه‌گیری COVID-19، درک ریسک و ترجیحات سفر گردشگران به‌طور قابل‌توجهی تغییر کرده بود و باعث شناسایی ریسک گردشگران شده است. تصورات در طول همه‌گیری COVID-19 یک نقطه داغ است. به‌عنوان‌مثال، پان و همکاران. (2021)[5] دریافتند که گردشگران بیشترین ادراک را از خطرات ایمنی، بهداشت و نظافت در طول سفرهای دریایی داشتند.
تأثیر ویژگی‌های فردی و شرایط بیرونی بر نوع و درجه درک ریسک گردشگران را از منظر اجتماعی
متفاوت از سه نوع تحقیق فوق که از دیدگاه روانشناسی شناختی استفاده می‌کنند، نوع چهارم تأثیر ویژگی‌های فردی و شرایط بیرونی بر نوع و درجه درک ریسک گردشگران را از منظر اجتماعی موردبحث قرار می‌دهد. مطالعات آن‌ها نشان می‌دهد که جنسیت، تجربه سفر، انگیزه سفر و پس‌زمینه فرهنگی همه تأثیرات قابل‌توجهی بر درک ریسک مقصد دارند (ریزینگر و ماوندو[1]، 2006؛ یانگ و همکاران[2]، 2015). اگرچه این نوع تحقیقات تفاوت‌های فردی در ادراک ریسک را امکان‌پذیر می‌کند، نمونه‌های تحقیق هنوز مقطعی هستند که درک ریسک گردشگران را تنها در لحظه جمع‌آوری داده‌ها نشان می‌دهد (راجرز[3]، 1997).
همه مطالعات فوق اساساً تصویری ثابت از ادراک ریسک گردشگران هستند. بااین‌حال، نظریه ارتباطات ریسک معتقد است که اطلاعات بیشتر نتایج ادراک ریسک جدیدی را به همراه خواهد داشت (فیشهوف[4]، 1995)، یعنی با پیشرفت فرآیند سفر، درک ریسک گردشگران نیز بر این اساس تغییر خواهد کرد (تاسی و گارتنر[5]، 2007)؛ بنابراین، شناسایی ایستا نمی‌تواند به‌طور عینی تصویر کاملی از درک ریسک گردشگران را منعکس کند. برای توصیف پویای ادراک ریسک در طول سفر، چند مطالعه انجام‌شده است. به‌عنوان‌مثال، زیمرمن و همکاران. (2013)[6] از یک آزمون روان‌سنجی بصری برای بررسی 314 مسافر به مقاصد گرمسیری و نیمه گرمسیری در 9 ادراک خطر سلامت قبل و بعد از سفر استفاده کرد. تاردیوو و همکاران[7] (2020) از پرسشنامه و مصاحبه‌های تلفنی برای بررسی تغییرات در ادراک گردشگران از 8 خطر سلامتی قبل و بعد از سفر در طول گردشگری پزشکی استفاده کرد. زی و همکاران[8] (2020) هنگام بررسی تأثیر تعدیل‌کننده افکار عمومی بر ادراک ریسک، بین ادراک ریسک قبل از سفر و پس از سفر تمایز قائل شد و دریافت که با کسب تجربه دست‌اول واقعی از مقصد، ادراک آن‌ها از پنج نوع خطر به‌طور مؤثر پس از. مسافرت رفتن تصحیح شد.
در مقایسه با مطالعات ایستا، مطالعات پویا تغییرپذیری از ریسک گردشگران را قبل و بعد از سفر نشان می‌دهد که برای درک بیشتر شکل‌گیری و سازوکار تعدیل درک ریسک گردشگران مؤثر است؛ اما آثار پژوهشی پویا فوق عمدتاً داده‌های پژوهشی خود را از طریق پرسشنامه و مصاحبه به دست می‌آورند که ازنظر جمع‌آوری داده‌ها پرهزینه بوده و با نمونه‌های نسبتاً کوچک محدود می‌شوند که ممکن است منجر به وجود انحراف نمونه شود. علاوه بر این، ازآنجایی‌که پرسشنامه‌ها عموماً دارای دسته‌های ریسک از پیش تعریف‌شده هستند، به‌راحتی توسط دانش طراح محدود می‌شوند و شناسایی سیستماتیک تصویر کامل از خطرات درک شده مقصد غیرممکن است. مشکلات فوق باید در تحقیقات آتی موردتوجه قرار گیرد و بر آن‌ها غلبه شود.
ریسک واقعی و ریسک درک شده
ریسک را می‌توان به دودسته تقسیم کرد: ریسک واقعی و ریسک درک شده (لی و همکاران، 2020) که در آن ریسک واقعی را می‌توان به‌عنوان خطراتی که به‌طور عینی وجود دارند و نمی‌توان به‌طور کامل حذف کرد، درک کرد (وانگ و یه[1]، 2009). به‌عنوان‌مثال، هر یک از ما هرروز با خطر ابتلا به سرماخوردگی و همچنین خطر مالی کاهش نرخ بهره مواجه هستیم. بااین‌حال، اگرچه خطرات به‌طور عینی وجود دارند، باید روشن باشد که یک ریسک برای افراد مختلف معنای متفاوتی دارد (لی و همکاران، 2020). همان‌طور که افراد ازنظر جسمی قوی معمولاً زیاد نگران سلامتی خود نیستند، ممکن است در طول یک بیماری همه‌گیر در معرض خطر جدی سلامتی قرار گیرند (آهوجا و همکاران[2]، 2021). این فرآیند قضاوت ذهنی ریسک توسط افراد مختلف را می‌توان به‌عنوان ادراک ریسک درک کرد. تئوری ادراک ریسک بیش از 60 سال است که موردتوجه تحقیقات گسترده‌ای درزمینه رفتار مصرف‌کننده قرارگرفته است، اما هرگز یک تعریف پذیرفته‌شده جهانی از ریسک و ادراک ریسک وجود نداشته است. از نتایج بررسی ادبیات، سه عنصر ادراک خطر که عموماً توسط دانشگاهیان به رسمیت شناخته‌شده است عبارت‌اند از احساسات ذهنی، پیامدهای منفی و ارزیابی عینی (لی و همکاران، 2020؛ شنگ-هشیونگ و همکاران[3]، 1997؛ وولف و همکاران[4]، 2019). . محصول ادراک ریسک را می‌توان به‌عنوان ریسک‌های درک شده تعریف کرد.
نویسنده دکتر فاطمه امام قلی وند
دیدگاهتان را بنویسید