توجه به دوران کودکی به عنوان سرآغاز تکوین جسمانی، عاطفی، ارزشی و شناختی کودکان بسیار مورد توجه پژوهشگران علوم و دانش های مرتبط با حوزه ی کودکان قرار گرفته است(باقری و ضرغامی, 2019).
زیرا کودکان عامل پیوند نسل های گذشته و آینده در هر جامعه تلقی شده و فضای جغرافیایی که به کودکان خود توجه نکند، نسل گذشته ، موجود و آینده ی خود را مورد غفلت قرار داده است؛ به قول آلبرت انیشتین تا زمانی که حتی یک کودک ناخرسند بر روی زمین وجود دارد، هیچ کشف و پیشرفت جدی برای بشر وجود نخواهد داشت. کودکان طبق نظر بوردیو، دونالد و جنکس هم موجودی زیستی و ژنتیکی بوده و هم موجودی با ارزش های اجتماعی و سرمایه ی فرهنگی که در فرایند جامعه پذیری و آموزش رسمی هستند محسوب می شوند( مورتن، هنکینسن, 2002).
لذا زیستگاه شهری، ظرف اصلی رشد و پرورش کودک تلقی شده و مظروف آن باید به گونه ای مهیا شود که کودکان یک جامعه ی شهری نیز در آن احساس آرامش و امنیت و مشارکت فعال همراه با احساس سرزندگی و شادی داشته باشند(کیانی و کواکی, 2012).
امروزه خطرات محیط اجتماعی بالاخص شهر ها، عقب نشینی کودکان به محیط خانه و محدود کردن آنها برای حضور در محیط شهری را در پی داشته است(منتظرالحجت و همکاران 2018). چنان که در سال های اخیر تغییرات نگران کننده ای د رعادات روزانه ی کودکان مشاهده می شود. کودکان در بازی و انجام فعالیت های آزاد در فضای باز و عمومی کمتر مشارکت می کنند و اکثر اوقات خود را در خانه، کلاس های فوق برنامه و تحت نظارت مستقیم والدین سپری می کنند(بگلو, همکاران 2013).
این در حالی است که نتایج تحقیقات نشان داده است که بازی کردن در فضای باز یک پیش نیاز برای رشد سال کودکان است و کیفیت محیط زیست به جهت دارا بودن فضای باز و عمومی هم ، موجب فعالیت های مستقل کودکان و توسعه ی فکری و اجتماعی آنها خواهد شد. از سوی دیگر باید در نظر گرفت که تعدادی کثیری از مشکلات اجتماعی من جمله اعتیاد و بزه کاری ناشی از فقدان فضاهای آموزشی، تفریحی سالم و مناسب برای کودکان و تربیت غلط آنها است(سلطانی, همکاران 2016). بر اساس قوانین حقوق بشر برای رشد سالم کودکان و ایجاد محیط سالم برای آنها ، علاوه بر محافظت از کودکان در برابر سو استفاده و کشمکش ها، بایستی به تامین نیازهای آنها از جمله حق زندگی، آموزش و تحصیل ، خدمان درمانی و بهداشتی و امنیت اجتماعی همت گماشت و در نهایت بایستی کودکان را در مسائل تاثیر گذار بر آنها نسبت به شرایط سنی شان مشارکت داد(پورقاسم و همکاران 2020).
زیرا تا زمانی که کودکان در زندگی روز مره ی خود احساس امنیت اجتماعی نکند، هیچ پیشرفت در ساختار شخصیتی خود نخواهند داشت.در سایه ی عدم امنیت اجتماعی، سایه ی آسیب های اجتماعی بر هر جامعه ای سنگینی خواهد کرد و میزان رضایت از زندگی کاهش خواهد یافت و انزوا و افسردگی، جایگزین شادی و نشاط خواهد شد. در این راستا توجه مستمر به مسائل کودکان و بازنگری در مصوبات در پرتو شاریط متحو ل امروز، از مهمترین ضروریات جهانی است و ناگزیر این مبانی باید به صورت علمی از آغاز به نسل جدید آموخته شود. به عبارتی اگر بخواهیم شهر یا جامعه ی پیشرفته و کم مساله ای داشته باشیم، باید سطح توسعه در آن را با میزان امنیت برای کودکان بسنجیم و شهر باید به گونه ای مهیا شود که نه تنها بزرگسالان بلکه کودکان نیز در آن احساس امنیت و شادی و مشارکت فعال داشته باشند. به عبارت دیگر هیچ شهری نمی تواند توسعه ی هوشمندانه ای داشته باشد، مگر آنکه محیط امن و سالمی برای کودکان فراهم آورد؛ زیرا آسیب ها و پیامدهای ترس از جرم برای همه ی گروه های اجتماعی به یک اندازه نیست و برخی از گروه های اجتماعی به ویژه کودکان بنا بر برخی از مشاهدات و تجربه های خود در زندگی بیشتر دچار احساس ترس از جرم می شوند(محمدتقی حیدری و همکاران.).
شهر محیطی پیچیده و متراکم است که انسان ها، فضاها و روابط میان آنها از قوانین نوشته و نانوشته ای تبعیت می کند که توسط بزگسالان برای بزرگسالان تدوین شده است لذا شهر می تواند محیطی بسیار ناامن و خشونت آمیز برای کودکان باشد. در حالت ایده آل، همسایگی ها و محله ها باید مکان هایی اجتماعی برای کودکان باشند، به طوری که بتوانند به راحتی اصول جوامع و فرهنگ ها و تبادلات آنها را برای کودکان بیان کنند. برایاینکه شهر ها به مکان هایی باری پیشرفت کودکان بدل شوند و نیازها و حقوق آنها تامین شود باید قابلیت های امنیت و احساس امنیت آن ها را برای کودکان افزایش داد و از ابزار کمکی برای دستیابی به آن استفاده کرد(محمدتقی حیدری و همکاران.).
افزایش جرائم مربوط به کودکان و نوجوانان در سطح جهان در سال های اخیر سبب شده که آسیب های جدی که این جوامع را تهدید می کند در کشورهای مختلف جهان به عنوان یک چالش جدی به نظر برسد بنابراین می‌توان از آسیب ها و چالش هایی که نسل کودک و نوجوان امروزی را تهدید می کند به عنوان مهمترین موضوع مورد توجه پلیس یاد کرد.
در سال 1989 میلادی نمایندگان شماری از کشورهای جهان در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، پیمان حقوق کودک را تائید و امضا کردند، آنها متعهد شدند برای تصویب و اجرای مفاد پیمان در کشورهای خود تلاش لازم را به عمل آورند. این عهدنامه به عنوان کنوانسیون حقوق کودک شناخته می شود. ماده یک این کنوانسیون مقرر کرده است که: کودک درواقع افراد انسانی زیر 18 سال است مکر اینکه طبق قانون قابل اجرادر مورد کودک، کمتر از سن بلوغ باشد.
دیدگاهتان را بنویسید